10 quy tắc then chốt dành cho người chơi lướt sóng Trade Coin

Sự biến động không ngừng của thị trường đã khiến cho những nhà đầu tư “thụ động” cảm thấy khó thích nghi. Hy vọng bài viết này sẽ giúp nhà đầu tư tự tin hơn và duy trì “sự sống còn” tại thị trường cryptocurrency. “Lướt sóng” là một khái niệm trên thị trường Trade Coin Việt Nam.

10 QUY TẮC DÀNH CHO NGƯỜI CHƠI LƯỚT SÓNG TRADE COIN

1 . LẬP KẾ HOẠCH TRADE

Nghiên cứu cho thật kỹ rồi hãy trade, đừng trade xong rồi mới nghiên cứu. Đây là một lỗi thường gặp với những người mới tham gia. Đối với họ, cái hào hứng khi nhập cuộc chơi quyến rủ nhiều hơn là ngồi ngoài, dò xét, học hỏi về thị trường. Tâm lý của người trong cuộc là ai cũng muốn thắng, hay là ai cũng nghĩ đến mình sẽ thắng. Nhưng ít ai lại chịu suy nghĩ làm sao thắng. Trading trong các thị trường như currency, futures, options là a zero-sum game. Zero-sum game có nghĩa là phải có trong cuộc chơi này tổng số tiền của thị trường không thay đổi (zero sum). Nhưng sẽ có người thua và người thắng, tiền của người thắng đến từ túi người thua, chứ không phải đến từ thị trường

2 . BỐI RỐI KHI CẮT LỖ!

John Murphy dạy rằng không nên châm tiền vào (meeting a margin call), hay nói theo tiếng lóng của traders là THROWING MONEY AFTER BAD STOCKS. Lập luận này có nghĩa là anh đã sai khi mua coin đó rồi (coin rớt giá = anh sai). Nếu anh đã sai thì tại sao anh còn muốn sai thêm nữa? Đó là chủ ý của câu nói: Don’t throw good money after bad stocks (Đừng ném tiền của bạn vào những loại cổ phần xấu). Ý nghĩa của câu này cũng như cutting loss thôi. Trong trường hợp này anh không bán, nhưng người môi giới bán dùm anh. Ngân hàng chỉ cho anh mượn tiền, chứ không có đầu tư hay trade chung với anh. Thành ra, khi coin anh mà rớt thì chuyện đầu tiên ngân hàng muốn làm là bảo vệ vốn họ đã bỏ ra. Khi họ thấy vốn anh mỏng dần vì coin rớt là họ kêu anh bỏ thêm vào. Dần dần anh thấy rằng cutloss là một hành động tối cần thiết để giữ vốn, và cũng là một việc làm cực kì  khó khăn của một traders, người ta không ai thích cắt lỗ cả, họ nuôi mải hy vọng. Thậm chí khi nói đến cắt lỗ là người quạu liền, nhưng đó là bề trái của trading.

Không học cắt lỗ thì đừng nên trade, thói thường của đời là thấy coin xuống thì mong cho nó lên. Nhưng khi cắt xong nó lại bay vù vù thì sao? Hôm nay, coin rớt giá. Cắt lỗ ngay bây giờ thì anh biết chắc chắn là anh lỗ bao nhiêu, anh cảm thấy buồn vì lệnh thua đó. Nhưng điều anh còn là mạng sống, cuộc chơi vẫn còn đối với anh. Không cắt lỗ mà ngồi đó tiêu cực hoài cũng không được gì. Mỗi khi coin rớt thì vốn lại vơi đi. Thói đời thường là lúc cần cắt ngay thì người ta chần chừ. Nhưng đến lúc quá mệt mỏi vì áp lực tâm lý hay đến lúc cạn kiệt thì họ mới cắt. Lúc đó lại là lúc nên mua, vì nó đã chạm đáy, đời nó có cái quái đản thế đó. Và dường như nó chỉ xảy ra với mình mà thôi !!!.Tâm trạng này ai cũng có qua hết. Không ít thì nhiều. Bạn nào nói chưa có là xạo, hay chưa nếm đủ hương vị “ngọt ngào” của trading. Bởi thế tại sao người ta đặt một số % khi vào lệnh, thua lỗ là không hối tiếc. Làm một vài lần sẽ quen thôi. Quen rồi, nhớ lại lúc xưa sao mình tệ dễ sợ. Cứ ôm hoài một niềm đau nhức buốt của Trading.

3 . TREND – XU HƯỚNG

Bài học chính của trading trong tất cả các thị trường, là đi theo xu hướng của thị trường đã và đang đi. Đó gọi là TREND. Xu hướng nhiều khi có từng đợt, giống như đợt sóng. Xu hướng tăng và xu hướng giảm. Mỗi một đợt sóng nhiều khi kéo dài thật lâu, nhưng nhiều khi cũng thật ngắn. Không đợt sóng nào giống nhau. Công việc chính của bạn trong thị trường là dò các cơn sóng và đi theo nói. Tuy nói ra thì nghe rất đơn giản, nhưng trên thực tế thì không đơn giản tí nào. Nhưng nếu bạn quyết định chọn nghề này để làm kế sinh nhai thì bạn phải ráng tìm các đợt sóng của thị trường mà đi theo, nếu bạn muốn sống còn với nó.

Điều thứ nhì mà bạn nên biết là đừng bao giờ cố gắng tìm kiếm hai điểm quan trọng nhất của thị trường. Đó là đỉnh và đáy. Từ lúc thị trường tài chính được trao đổi mua bán đến nay cũng ít gì hơn 100 năm. Trong khoảng thời gian dài hơn một thế kỷ này đã có không biết bao nhiêu nhân tài bỏ công, bỏ sức để đi tìm đỉnh và đáy. Tất cả đều là vô vọng. Bạn có thể may mắn kiếm được nó một vài lần trong cuộc đời trading của mình, nhưng đừng nghĩ là bạn có thể sống trong thị trường bằng cách đi kiếm hai điểm này.

Cho nên bài học thứ 3 trong cuộc chơi, và cũng là bài học để sống còn, là đừng nên kiếm hai điểm đỉnh và đáy để mua và bán. Đỉnh và đáy thường xuất hiện vào những lúc bạn không ngờ nhất, và chỉ sau khi xuất hiện rồi thì bạn mới nhận ra, thói thường của trader là mua thấp bán cao. Thói thường của thị trường là không mua thấp, và cũng không bán cao, chỉ cần bán khúc giữa là tốt lắm rồi. Bạn làm được như thế dài hạn thì cũng đủ giàu rồi.

4 . KỶ LUẬT

Đây là một điều đúng nhất trong tất cả những điều về trading mà bạn sẽ học được. Trading quả thật không có gì khó cả nếu nhìn về mặt tích cực. Ngược lại, trong chúng ta rất ít ai làm được. Lý do tại vì sao? Câu trả lời này nằm trong mỗi chúng ta. Trading phản ảnh tính cách mỗi người trong cuộc chơi, người mới trade thường chỉ chú ý vào việc mua bán, ít khi tự suy xét về hành động của mình. Đối với họ việc mua bán sẽ là quyết định của thành công trong trading. Họ chưa biết đặt câu hỏi ngược lại, họ chưa biết tự xem xét bản thân mình, tự đánh dấu hỏi về sự phân tích của mình, còn suy nghĩ một chiều.

Trong quá trình trading, trader sẽ thu thập rất nhiều kinh nghiệm cá nhân. Bài học kinh nghiệm có thể là qua những lúc thắng hay đau thương nhất. Dựa vào đấy, trader lập ra cho mình một số phương pháp riêng biệt mà chỉ có cá nhân họ mới áp dụng chính xác được. Đem truyền cái này cho người khác họ chưa chắc họ sẽ giống mình mà thành công được. Những phương pháp này, từng cá nhân một phải theo cho thật sát, nếu không sẽ thua rất nhanh.

Những traders khác như thế nào thì tôi không biết, riêng cá nhân tôi, tôi có một số luật bất di bất dịch. Và tôi theo nó như một cái máy. Cái này giúp tôi sống còn trong bao năm tháng của trading. Nhưng không có gì trong đời là tuyệt đối, nhất là trong trading. Cho nên rất nhiều khi tôi bỏ mất cơ hội để thắng vì lệnh trade đã đưa ra những tín hiệu mà tôi không mong muốn. Những lúc đó, phải tự đặt câu hỏi lớn về phương pháp của mình. Nhiều lần hoài nghi về phương pháp mình đã chọn và cũng rất nhiều lần tôi bỏ nó để trade theo những gì mình thích, trade theo cảm tính.

Nhưng thời gian qua, tôi thấy chỉ có phương pháp đó là cách thức đem lại cho tôi nhiều thành công nhất. Những ai đọc bài viết này, chắc chắn là người mới tham gia thị trường, nhiều lắm thì vài năm, ít thì vài tháng. Các bạn đang và sẽ đi trên con đường tôi đã đi qua, đó là con đường khá nhiều chông gai. Trên con đường này các bạn sẽ gặp những khó khăn như tôi đã gặp. Nhưng tùy theo khả năng tiếp thu của mỗi người, đoạn đường này sẽ làm bạn thành một người trader giỏi, một trader trung bình, hay tệ hơn, là một người thua. Một số lớn các bạn đọc dòng chữ này hôm nay sẽ bỏ cuộc, sẽ chọn một nghề khác. Đường vào Wall St. thênh thang lắm, nhưng rất ít kẻ đi hết đoạn đường.

5 . CẮT LỖ

Đừng bao giờ hủy bỏ một stop loss order sau khi bạn đã đặt xong. Thông thường thì người mới học trade chưa biết xài stop loss, họ mua xong rồi bỏ đó khi thấy xuống thì lo, lên thì mừng. Nếu nó xuống quá nhiều thì đành chịu vậy. Giai đoạn thứ nhì là tập đặt stop loss. Nhưng rồi khi thấy coin xuống giá nhiều quá, họ lại dời stop loss xuống một mức thấp hơn hay có thể hủy bỏ stop loss order luôn.

Trading thì không ai muốn thua, nhưng muốn thành công trong trading thì phải chấp nhận rằng thua lỗ là một điều phải có, không thể nào tránh khỏi được. Điều có thể làm lúc này là giảm bớt tỷ lệ thua. Và phương pháp tuyệt nhất lúc này là stop loss, nếu bỏ stop loss thì lệnh thua của bạn sẽ tăng nhiều hơn. Một điều mà các bạn nên nhớ rằng là thị trường không ai biết bạn thua đâu.

Với một hướng đi hiện tại mà nó đang đi (lên/xuống) là kết quả của một lối suy nghĩ của tất cả các người trong cuộc chơi gom lại. Chừng nào họ thay đổi lối suy nghĩ về thị trường hiện tại thì hướng đi của giá mới thay đổi theo. Bằng không thì nó vẫn sẽ đi theo hướng đi hiện tại. Bạn hay bất cứ một người nào khác không thể tiên đoán được khi nào người ta sẽ thay đổi cái nhìn về thị trường, và giá sẽ thay đổi theo. Vì thế phương pháp tự bảo vệ mình là một lệnh stop loss.

6 . MUA GIÁ CAO & BÁN GIÁ THẤP

Đây là một loại đà giao dịch rất thịnh hành vào những năm trước 2000 ở Hoa Kỳ. Châm ngôn này đúng nhiều hơn sai, nhưng không hẳn là hoàn toàn chính xác. Theo suy nghĩ của tôi thì hai chữ “mua cao”này là  khi coin đang lên cao ở một điểm nào đó. Theo kinh nghiệm riêng của tôi thì khi mua cao bạn phải xác định lại xu thế của thị trường. Xu thế càng dài, càng lâu, và đặc biệt nhất là càng vững.

Vững ở đây có nghĩa là chiều dài của xu thế (6 tháng hay 1 năm chẳng hạn) không có giao động nhiều. Nó đi một đường tương đối thẳng thì đó là một dấu hiệu tốt và nên mua cho dù giá có cao hơn lúc trước. Kinh nghiệm cá nhân của tôi trong định luật này là thị trường dầu của gần 2 năm về trước khi đó dầu lên đến 40/barrel. Lúc ấy 40/barrel là một điều không tưởng được vì chỉ 3 năm trước thôi, nó còn giá 15-20.

Nhưng nếu nhìn chiều dài của xu thế thì nó đi một đường thẳng. Độ dốc và thời gian dài của xu thế khiến tôi yên tâm là nó sẽ đi lên nữa (đây chỉ là kinh nghiệm cá nhân). Các bạn phải thực hành, phải trải nghiệm mới có được kinh nghiệm cho cá nhân, sử dụng kinh nghiệm người khác chỉ là phụ thôi, trading rất là cá nhân. Kiểu trade của một người khó mà áp dụng cho người khác được.

“Bán thấp”: Cái này tương đối khó hơn mua cao, lý do là phần đông những ai lọt vào vị trí này thường là đang thua, và bán lổ là một điều ít ai thích làm. Người ta mong sao cho coin của mình vừa mua lên lại để họ có cơ hội bán ra để tránh lỗ. Tuy nhiên, thị trường rất ít khi làm vừa lòng người. Lúc mình cần nó lên một xíu thôi thì nó thường đi xuống luôn, làm cho mình càng thêm tuyệt vọng.

Trong chúng ta ai có tí kinh nghiệm xương máu trong trò chơi này đều có cảm giác tuyệt vọng như trên một vài lần trong đời trading. Ngoài ra, một trong những lý do mà người ta khó bán thấp là sợ khi bán xong thì nó lại tăng lên thì sao? Nhưng lỡ đâu nó lại giảm làm lỗ nặng hơn nữa. Thật khó để xử lí!

Điều này chắc chắn trong chúng ta ai cũng gặp phải và rất ít ai có thể tránh khỏi. Bán thấp là một nghệ thuật, thường đòi hỏi một kỷ luật nghiêm chỉnh mới có thể thực hành được. Theo suy nghĩ của tôi, nó khó hơn nhiều với mua cao.

7 . HÃY CHẤP NHẬN THẮNG THUA MỘT CÁCH BÌNH THƯỜNG

Là một trader, bạn cũng như một người lính ra trận. Không thể nào tránh khỏi bị thương. Vấn đề chỉ là lúc này hay lúc khác mà thôi. Điểm chính của việc thua lổ trong trading là thái độ của bạn đối với nó như thế nào. Đừng đặt nặng vấn đề cảm xúc vào nhiều quá. Tiền dĩ nhiên là rất quan trọng, nhưng quan trọng hơn là tư cách của bạn trong việc thắng thua. Người không để tâm lí chi phối nhiều thường là người có nhiều cơ hội thắng hơn.

Muốn làm được việc này thì chuyện đầu tiên là trade theo khả năng tài chính của mình. Vào cuộc chơi đừng vội nghĩ đến mình sẽ thắng, mà hãy nghĩ đến mình sẽ thua, tự hỏi mình nếu tôi thua thì sao? Wall Street không phải là nơi dể kiếm ăn, thua xảy ra nhiều hơn là thắng. Nếu không chuẩn bị tinh thần, tâm lí chuẩn thì khi thắng, thua dễ làm chao đảo lòng người.

8 . THẮNG BẠI TRONG TRADING KHÔNG PHẢI DO KHẢ NĂNG TIÊN ĐOÁN HƯỚNG ĐI CỦA THỊ TRƯỜNG TRONG TƯƠNG LAI MÀ LÀ DO KHẢ NĂNG THUA ÍT LỜI NHIỀU

Có nhiều người lầm tưởng rằng thành công trong trading có nghĩa là tiên đoán hướng đi của thị trường. Dĩ nhiên rằng đó là một điều tiên quyết và đúng nhất. Nhưng thử hỏi mấy ai làm được hoài, may mắn lắm thì đúng 2 đến 3 lần. Chúng ta không vào thị trường trading này với cục xí ngầu trong tay để ngày ngày gieo quẻ đoán hướng đi của thị trường. Ngược lại, điều quan trọng chúng ta vào thị trường với mức lỗ thấp hơn mức lời.

Đó mới là chân lý trong trading, nếu chúng ta thua 5 lệnh trade. Nhưng gỡ lại 7 lệnh cho lần sau, thì đó coi như chúng ta đã thắng. Bởi thế sự thành bại của trade không quan trọng bằng số tiền lời của từng lệnh trade. Bạn có thể thua 9 trong 10 lệnh. Mỗi lần thua bạn thua 1 BTC, nhưng lệnh cuối cùng bạn lời được 10 BTC. Bạn chọn cái nào?

9 . THÀ MẤT MẶT CHỨ ĐỪNG ĐỂ MẤT TIỀN

Traders không có sĩ diện, tôi không biết ai phán câu này, nhưng nó là chân lý đấy. Nhiều người nhảy vào một lệnh, nhận ra rằng đó là sai, nhưng đã lỡ tung tin cho nhiều người vào rồi, thì phải nhất quyết theo cho đến khi thắng mới thôi. Họ nhất quyết không chấp nhận thua, họ trọng sĩ diện của mình hơn túi tiền. Đây là một phản ứng rất bình thường của con người. Muốn thành công trong thế giới trading này, trader phải làm ngược lại. Họ không cần biết sĩ diện, nếu sai thì cắt lỗ ngay.

Sai trong thị trường là một chuyện đương nhiên, không sai mới là điều kỳ lạ. Bao nhiêu tài khoản đã tan nát trong thị trường forex chỉ vì cái sĩ diện? Rất ít người nhận ra điều này trong lúc trade. Điều mà trader nên phân biệt ở đây là  giữa cái gọi là sĩ diện và cái gọi là kiên nhẫn chờ đợi để thị thị trường quay về. Nếu sau khi nhảy vào rồi, thấy thị trường hoàn toàn đi ngược lối mình suy luận. Những tin tức đưa ra, cộng thêm cường độ của giá nhảy… lúc này đã biết mình sai, thì nên bỏ chạy.

Còn nếu nhảy vào rồi, nhưng những lúc đầu tiên thị trường chưa hoàn toàn đi theo hướng mình mong muốn, và lệnh lỗ không lớn lắm. Thị trường lúc đó cũng chưa có một hướng đi dứt khoát thì rất có thể lệnh trade của mình cần chút kiên nhẫn. Khả năng phân biệt được cái nào là cái nào và làm gì, tùy thuộc vào kinh nghiệm cá nhân và sự nhạy bén về thị trường của từng người.

10 . BẠN CÓ BAO GIỜ BỊ LỖ TRONG TRADING CHƯA? NẾU CÓ, HÃY QUÊN NÓ ĐI. NGƯỢC LẠI, BẠN CÓ BAO GIỜ LỜI TRONG TRADING CHƯA? NẾU CÓ, HÃY QUÊN NÓ CÒN NHANH HƠN NỮA

Trader không có thời giờ ngồi soi “vết thương lòng” hay vuốt ve tự ái cá nhân, nghiệp trade là một nghiệp va chạm rất nhiều. Nếu bạn để nó trong lòng thì không bao giờ khá lên được. Bạn nên nhớ rằng tiền vô hay tiền ra là luật tự nhiên của nghề. Công việc chính của bạn là giữ tiền vô nhiều hơn để tiền chạy ra. Bạn cứ nghĩ rằng ai đó vừa mướn bạn canh chừng số tiền của họ. Và công việc của bạn chỉ giữ cho số tiền vào nhiều hơn số tiền ra là được. Đừng buồn khi bị thua, mà cũng đừng quá vui mừng khi thắng. Buồn khi thua sẽ làm bạn khó gở, vui khi thắng sẽ làm bạn mua thua

Chân lý của trading là thế, nếu bạn tạm sửa lại cái lối suy nghĩ khi trade, chẳng hạn như đừng xem tài khoản  trước mặt là của bạn. Nó là của ai đó đang mướn bạn trông chừng, trade cho người ta. Tự nhiên bạn sẽ thấy cẩn thận và trade theo nguyên tắc mình đặt ra lúc ban đầu. Điều này sẽ giúp bạn thắng nhiều hơn thua, nhưng không hẳn là hoàn toàn đúng.